7. Podcasts

Thursday, 30 November 2006

De mensen die weten wat podcasts zijn, kunnen deze alinea overslaan, want ik ga het eerst even uitleggen voor de mensen die het nog niet weten. Een podcast is in principe een radio-uitzending in MP3-formaat. Iedereen kan thuis een programma maken en dat op het Internet zetten, zodat iedereen die dat wil het kan downloaden en beluisteren wanneer zij daar zin in heeft. Het woord podcast is een samentrekking van i-pod(de populairste MP3-speler) en cast (uitzending). Podcasts doken ongeveer twee jaar geleden voor het eerst op. Eén van de mensen die dit fenomeen mede van de grond heeft gekregen is Adam Curry (bijgenaamd de Podfather) en volgens mij is hij ook de bedenker van het woord podcast (checken!). Zijn eigen dagelijkse podcast The Daily Source Code schijnt door meer dan 1.000.000 mensen te zijn beluisterd, dus we hebben het hier niet over een marginaal verschijnsel. Er zijn inmiddels wereldwijd tienduizenden podcasts over alle mogelijke onderwerpen: wetenschap, religie, onzin en natuurlijk vooral muziek. De meeste podcasts verschijnen één keer per week, maar dat hoeft niet: het interssante aan een podcast is dat je het kunt maken wanner je wilt en beluisteren wanneer je wil. Om het mensen gemakkelijk te maken is er de RSS-feed ontwikkeld. Als je een bepaalde podcast leuk vindt, kun je je er op abonneren en die RSS-software zorgt er dan voor dat elke nieuwe aflevering automatisch op je computer wordt gedownload. Verder is belangrijk om te weten dat alles gratis is.
Toen eind vorig jaar het podcasten met name in Amerika ineens razend populair werd, sprong de RIAA er bovenop. De mensen die muziek draaiden in hun podcast kregen een dreigbrief van dit Amerikaanse bedrijf, dat de rechten op muziek regelt: als podcasters er niet onmiddellijk mee ophielden muziek te draaien, werden ze voor het gerecht gesleept. Wat er gebeurde, is op z´n minst opmerkelijk. Mede door het werk van Adam Curry ontstond er het zogenaamde Podsafe Music Network: muzikanten die hun muziek wél gedraaid wilden hebben in podcasts, hebben een eigen systeem opgezet. Ik ga dat nu niet in detail beschrijven, het is bovendien nog volop in ontwikkeling, en wie wil meer wil weten, kan altijd even goochelen.
Podcasting is een goed voorbeeld van een nieuwe ontwikkeling die de maatschappij in tweeën splitst. Enerzijds zijn er mensen die de mogelijkheden van de nieuwe technologie optimaal willen benutten, en anderzijds zijn er mensen die er belang bij hebben dat alles bij het oude blijft. De strijd ontaardt vrijwel altijd in een soort kat en muisspel, warbij de ene partij de cretieve zetten doet en de andere partij slechts reageert. De laatste partij is meestal weliswaar aanvankelijk machtiger, maar uiteindelijk gedoemd de strijd te verliezen als ze blijven proberen de regels die in de oude situatie golden over te plaatsen naar de nieuwe situatie. De enige oplossing is samenwerken en het beste van beide werelden verenigen. Als je nieuwe ontwikkelingen als een bedreiging beschouwt, gaan de mensen op een gegeven moment jou als een bedreiging beschouwen. Nieuwe ontwikkelingen zijn geen ziektes die je kunt uitroeien; het zijn blijvende veranderingen in een wereld die steeds sneller zal blijven veranderen.
Er is nu op het Internet een soort parallel muziek-universum aan het ontstaan, met een andere filosofie, nieuwe copyrightregels en bovendien met eigen muziek: de muzikanten van het Podsafe Music Network verkopen hun muziek zelf, rechtstreeks aan de koper, digitaal, en beschouwen alle gebruik voor niet commerciële doeleinden als promotie. Eén van de afspraken binnen het Podsafe Music Network is dat als een pocaster muziek draait, de makers dan met naam en URL worden genoemd. Het is nog onduidelijk hoeveel muzikanten uit de oude wereld hiervoor gaan kiezen, maar voor veel nieuwkomers is het een uitgemaakte zaak. En zoals gezegd: met het explosief groeiende aantal podcast-luisteraars en een evenredig groeiend aantal muzikanten die profiteert van de nieuwe situatie, is het niet ondenkbaar dat er op een gegeven moment een omslagpunt ontstaat waarbij de oude wereld in rap tempo verdwijnt.
De ouderwetse radio heeft er nu al een geduchte concurrent bij. De manier waarop de gevestigde radio-aanbieders op de podcastrevolutie reageren, is typerend: ze bieden hun gewone uitzendingen op hun site in MP3 aan via de podcast-kanalen. Niet alleen is dat een zwaktebod, het is ook een rare zet gezien het copyrightdilemma. Radiozenders zijn immers, in tegenstelling tot podcasters, commerciële instellingen. En met software, die in tientallen variaties gratis is te downloaden of die standaard op computers zit, kan iedereen elk liedje uit zo´n uitzending losknippen en op CD branden. Zo´n na-mij-de-zondvloed-reaktie is geen oplossing, maar een vergroting van het probleem. Het gaat erom dat iedereen die iets maakt evenredig meedeelt in de winst die met zo´n product of creatie wordt gemaakt. Elk initiatief dat hiermee in strijd is, is olie op het vuur.