Showcase

Sjablonen

Thursday, 16 March 2017

Al een paar keer heb ik in dit blog iets geschreven over de geschiedenis van het trekken van lijnen. Het is niet echt mijn specialisme maar wel een onderwerp dat mij bezig houdt. Het idee dat het vijftig jaar geleden een vak was om een rechte lijn van een specifieke dikte te tekenen wordt naar mijn gevoel te makkelijk vergeten.
De uitvinding van de technische tekenpen veranderde het trekken van lijnen volledig, maar die uitvinding ging in etappes. Ik heb een kleine collectie voorlopers van de technische tekenen pen en eerste varianten. Daarover een andere keer. Ik wilde u vandaag een paar sjablonen laten zien die ook deel uit maken van dit verhaal:

Voor het trekken van een rechte lijn had men genoeg aan een lineaal en een technische tekenpen, maar elke andere lijn vormde een probleem. Er zullen ongetwijfeld mensen zijn geweest die uit de losse hand een perfecte ovaal of ander vorm konden tekenen, maar de vraag was grote dan het aantal mensen die dit konden en het was tijdrovend en moeilijk. De oplossing was het sjabloon: een stukje plastic waarin alle denkbare vormen in alle denkbare formaten zijn uitgespaard. Een beetje tekenbureau had tientallen van dit soort sjabloons, soms wel honderden.
In de jaren tachtig had ik er zelf ook een paar, maar ze waren duur (meer dan tien gulden per stuk ) en ik vond het te ingewikkeld. Ik heb mezelf uiteindelijk aangeleerd om alles met de losse hand te doen. Maar ik vind de sjabloons mooi als object en als herinnering aan het vergeten ambacht van lijnen trekken, en vandaar dat ik ze verzamel.

Ik vermoed dat dit soort sjabloons niet of nauwelijks meer worden gebruikt. Ik denk zelfs dat jongere mensen niet eens weten wat het zijn. De computer heeft dit ambacht, het tekenen van mathematische vormen, volkomen weggevaagd. Maar mocht u ooit in een tijdschrift een technische tekening zien die is gemaakt voor het computertijdperk, bedenk dan dat de maker het waarschijnlijk deed met een sjabloon zoals de de paar die u hierboven ziet.

Comments:

Niels

2017-03-17 07:48:27

Ha Frits,

Keukenverkopers gebruiken ze nog volop. Ik ben verhuisd, moest een nieuwe keuken hebben en bij de verschillende keukenjongens werd eed sjabloon nog gebrukt.